مترجم: رزیتا ملکی‌زاده
منبع:راسخون
 

احتقان بینی که همچنین تحت عنوان گرفتگی بینی شناخته شده است، افراد را در تمامی گروه‌های سنی تحت تأثیر قرار می‌دهد. این مقاله مجموعه‌ای از روشهایی را نشان می‌دهد که می‌توانند به منظور تسکین احتقان بینی مورد استفاده قرار گیرند.
عوارض بسیاری از جمله عفونتهایی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا، آلرژی‌ها و یا محرکها می‌توانند بافتهای بینی و عروق خونی را تحریک ساخته و آنها را متورم ‌سازند. به منظور رهایی از مواد خارجی که موجب بروز التهاب می‌شوند، غشاهای مخاطی مایعات زیاد و بیش از حدی را تولید می‌کنند. و این مایعات فراوان موجب احتقان مجاری بینی می‌شوند. فرد معمولاً دچار احساس گرفتگی در بینی خود شده، در نتیجه این وضعیت را «گرفتگی بینی» نامگذاری کرده‌اند. عارضه‌ی بینی بیشتر یک نشانه‌ی بیماری است تا اینکه خود یک بیماری محسوب شود. بیماریهایی مانند سینوزیت شدید، آبله مرغان، سرماخوردگی، انحراف بینی، خشکی هوا، آلرژیهای غذایی، سرخک، عوارض جانبی ناشی از مصرف برخی داروها، و غیره، معمولاً گرفتگی بینی را به عنوان یکی از علائم خود به همراه دارند.

در اکثر موارد گرفتگی بینی را می‌توان با کمک چندین اقدام خود مراقبتی در خانه تحت کنترل درآورد. خاطر نشان می‌شود که برای خردسالان و بزرگسالان این وضعیت چیزی جز احساس آزردگی و ناراحتی نیست. اما برای نوزادان، این وضعیت می‌‌تواند تنفس و شیر خوردن آنها را مختل سازد. و در نمونه‌های نادری همچنین می‌تواند موجب بروز مشکلات تنفسی کشنده شود.
 استنشاق بخار یا همان بخور دادن راهی طبیعی و مؤثر جهت رفع گرفتگی بینی است. مقداری آب را به جوش آورید و آن را درون ظرفی عریض بریزید. اکنون با استفاده از یک حوله‌ی بزرگ، سر خود را پوشانده و اطمینان حاصل کنید که اطراف ظرف را بپوشاند. بدین روش بخار برخواسته از آب به دام می‌افتد. این بخار را به طور عمیق اما به آرامی تنفس نمایید. این کار را برای مدت 15 تا 20 دقیقه انجام دهید. اگر احساس می‌کنید که آن زیر خیلی گرم است، در این صورت پیش از تنفس مجدد بخار، برای مدتی حوله را بردارید. چکاندن چند قطره روغن اکالیپتوس درون آب و سپس تنفس بخار موجب بیشتر شدن فوائد این روش بخار درمانی می‌شود.
 سطوح رطوبت اتاق نشیمن خود را با استفاده از یک دستگاه رطوبت ساز و یا مولد بخار سرد، افزایش دهید. می‌توانید از قطره‌های سالین یا نمکین بینی در حفره‌های بینی خود استفاده کنید. این کار به نرم و شل شدن ترشحات خشک کمک خواهد کرد. به منظور رهایی از مخاط بینی، می‌توانید یک پوار بینی یا مکش بینی را در حفره‌های بینی وارد کنید. مراقب باشید که از این وسایل بیش از حد استفاده نکنید، به این دلیل که ممکن است موجب آزردگی و سوزش شوند.
 به هنگام مواجهه با مشکلاتی مانند گرفتگی بینی، مصرف مایعات خود را افزایش دهید. نوشیدن مقدار زیادی آب به شل و نرم شدن مخاط غلیظ کمک کرده، در نتیجه تخلیه‌ی بینی را راحت می‌سازد.
 شستشوی بینی روش درمانی خانگی محبوبی جهت رفع گرفتگی مجاری بینی است. برای این منظور، نیاز دارید که محلولی را با استفاده از نمک طعام (یک هشتم قاشق چایخوری) و 8 اونس (237ر0 لیتر) آب ولرم تهیه کنید. از یک نتی پات یا سرنگ حبابدار مخصوص شستشوی بینی (bulb syringe) استفاده کرده و مقداری از این محلول را بردارید. اکنون سر خود را به صورت کج به عنوان مثال به سمت چپ در سینک دستشویی بگیرید. سر یا نوک سرنگ را در حفره‌ی سمت راست بینی وارد کنید. به آرامی مایع درون آن را به درون بینی بچکانید. تا زمانی که مایع از بینی یا دهان‌تان خارج می‌شود در همین وضعیت باقی بمانید. حفره‌ی دیگر بینی را نیز شستشو دهید. می‌توانید این شستشو را تا زمانی تکرار کنید که مایع خارج شده تمیز و شفاف شود. این روند به خوبی کار می‌کند به این دلیل که مخاط و محرکها را شسته و خارج می‌سازد. (نکته: هموراه از آب مقطر استفاده کرده و سرنگ حبابدار خود را تمیز نماید تا از به وجود آمدن هرگونه عفونت جلوگیری شود. همچنین پس از هر بار مصرف، نیاز است که سرنگ حبابدار را تمیز کنید و با آبِ تمیز بشویید.)
 احتقان بینی می‌تواند فرد را از داشتن خواب کافی محروم سازد. برای این منظور، متخصصین توصیه کرده که سر را بالاتر از بدن قرار دهید. این کار تنها با خوابیدن بر روی دو بالش و یا بیشتر بسته به راحتی شما امکان پذیر است. این امر تخلیه‌ی بینی را آسان می‌سازد. همچنین گرفتن دوش آب گرم پیش از رفتن به رختخواب در شب، احتقان را کاهش داده و به خواب کمک می‌کند.
پیروی از نکات فوق‌الذکر جهت تحت کنترل درآوردن احتقان بینی در بزرگسالان و کودکان کافی خواهد بود. با این حال، به والدین توصیه می‌شود در صورتی که کودک بیمارشان کمتر از 2 ماه سن دارد، و همچنین تب کرده است او را به پزشک برسانند. حتی بزرگسالان نیز در صورتی که گرفتگی بینی بیش از 7 روز تداوم یافت، آنگاه به احتمال زیاد مسئله‌ای جدی وجود داشته که نیاز به توجه و فوریت پزشکی دارد.